آدرس دهی نسبی و مطلق در اکسل

• آدرس دهی نسبی و مطلق در اکسل

در ادامه سلسله مباحث آموزش اکسل ، امروز قصد داریم تا در خصوص روش های آدرس دهی در اکسل صحبت کنیم. یکی از موارد مهمی که هر کاربر اکسل باید در خصوص آن اطلاع داشته باشد ، مفهوم آدرس دهی نسبی و مطلق در اکسل است و اینکه تفاوت این نوع آدرس دهی در چیست؟

از آنجایی که اطلاعات در سلول ها نگه داری می شوند ، دسترسی به آنها دارای اهمیت خاصی است. به همین دلیل هر سلول دارای آدرس منحصر بفردی است ، که برای مراجعه به محتویات آن ، مورد استفاده قرار می گیرد.

آدرس یک سلول عبارت است از محل تلاقی نام ستون و شماره سطری که سلول در آن قرار گرفته است. به تصویر زیر دقت کنید سلول B3 انتخاب شده است ، در این حالت همانگونه که ملاحظه می کنید ، نام ستون و شماره سطر با رنگ دیگری به نمایش در آمده است. در کادر آبی رنگ مشخص شده نیز آدرس سلول قرار دارد.

• آدرس دهی نسبی چیست؟

 آدرس دهی نسبی در اکسل ، موقعیت سلول را نسبت به سلولی که فرمول در آن وارد می شود ، نشان می دهد. در این روش  ابتدا نام ستون و سپس نام سطر قرار می گیرد. بعنوان مثال مطابق تصویر بالا سلولی که از برخورد ستون B و سطر 3 ایجاد شده است ، آدرس نسبی B3 می باشد. آدرس نسبی سلول فعال در Name Box (کادر نام) که در سمت چپ نوار فرمول یا همان Formula bar قرار دارد ، به نمایش در می آید. برای درک بیشتر مسأله به تصویر زیر دقت کنید:

در تصویر بالا سلول D3 را برابر با سلول B3 قرار دادیم ، پس از آنجایی که مقدار سلول B3 برابر با عدد 20 می باشد ، بنابراین مقدار سلول D3 نیز برابر با عدد 20 شد. در واقع می توان گفت سلول D3 با نظیر خودش در سطر 3 برابر شد. به تصویر زیر توجه کنید:

با استفاده از خاصیت AutoFill در اکسل سلول ِD3 را به سلولهای D4 و D5 تعمیم دادیم ، از آنجایی که داریم از آدرس دهی نسبی استفاده می کنیم پس آدرس سلول D4 با آدرس سلول نظیر خود یعنی B4 برابر شد و با توجه به اینکه مقدار سلول B4 خالی است ، مقدار سلول D4 نیز برابر با صفر قرار گرفت. پس این چنین می توان جمع بندی کرد که در آدرس دهی نسبی هر سلول با سلول نظیر خود برابر است ؛ البته این نظیر بودن الزامأ به معنی در یک سطر قرار گرفتن نیست ؛ بلکه با جابجایی هر سلول ، آدرس سلول نظیر آن نیز تغییر می کند و ثابت نیست.

همانطور که در تصویر بالا ملاحظه می کنید سلول های ستون D با سلول های ستون B نظیر به نظیر هم قرار گرفته اند ، یعنی علی رغم اینکه در یک سطر نیستند ، از آنجایی که سلول D3 با B1 مساوی قرار داده شده ، با تعمیم سلولهای D4 و D5 میبینید که آنها هم به ترتیب برابر با B2 و B3 قرار گرفته اند. بطور خلاصه می توان گفت در آدرس دهی نسبی ، آدرس ها ثابت نیستند و نسبت به یکدیگر تغییر می کنند.

• آدرس مطلق چیست؟

آدرس دهی مطلق در اکسل ، موقعیت مطلق سلول را مشخص می کند. در این روش آدرس دهی ، قبل از نام ستون یک علامت $ و قبل از شماره سطر نیز یک علامت $ قرار می گیرد. بعنوان مثال سلول B3 دارای آدرس مطلق 3$B$ می باشد. به تصویر زیر دقت کنید :

در تصویر شماره 1 ، سلول D3 را برابر با B1 قرار دادیم. اگر به نوع آدرس که در Formula bar با فلش نشان داده شده است توجه کنید ، خواهید دید که آدرس سلول B1 بصورت مطلق می باشد یعنی 1$B$ در واقع ما سلول D3 را برابر با آدرس مطلق سلول B1 قرار داده ایم. خوب شاید از خود بپرسید که که حالا با مطلق شدن چه اتفاق جدیدی رخ داده است؟ برای آنکه متوجه تغییری که ممکن است در اثر مطلق شدن یک آدرس بوجود بیاید ، بشوید ، به تصویر زیر توجه کنید:

در صورتی که فرمول نوشته شده در سلول D3 که برابر است با 1$B$= را به سلول های پائین تر تعمیم دهیم ، ملاحظه خواهید کرد که مقدار و آدرس سلول تغییری پیدا نخواهد کرد. در واقع عدد 20 با همان آدرسی که در سلول D3 وجود داشت ، در سلول D4 نیز تکرار خواهد شد ، حتی اگر با Fill Down کردن به سلول های بعدی ، یعنی D6 ، D5 و … هم برویم باز هم آدرس در این سلولها هیچ تغییری نخواهد کرد و روی سلول B1 قفل خواهد شد. در حقیقت هم آدرس ستون و هم آدرس سطر ثابت خواهند ماند.

• آدرس دهی ترکیبی

در روش آدرس دهی مطلق که در بالا به آن اشاره کردیم ملاحظه کردید که ساختار آن به چه صورت است ،اما به  روش های دیگری نیز می توان آدرس دهی نمود. در واقع این سبک آدرس دهی نوعی از آدرس دهی مطلق می تواند به حساب بیاید. درواقع با گذاشتن و برداشتن علامت (دلار) $ میتوان ثابت کردن سطر یا ستون را بنابر نیاز خود تغییر داد. به تصویر زیر دقت کنید:

در تصویر بالا ، آدرس سلول D3 را برابر با آدرس B1 قرار داده ایم. لطفأ به شکل آدرس دقت کنید. علامت $ صرفأ در پشت عدد سطر قرار دارد و این علامت در پشت حرف نشان دهنده ستون وجود ندارد. این مدل از آدرس باعث می شود تا عمل ثابت کردن صرفأ بر روی سطر انجام شود و ستون بتواند با تعمیم یافتن فرمول جابجا شود. در واقع می توان گفت اگر علامت $ در پشت سطر یا ستون قرار گیرد ، باعث می شود که آن بصورت ثابت در آید. به تصویر زیر توجه کنید:

توجه!

با استفاده از موس و عمل درگ فرمول نوشته شده در سلول D3 را به سلول E3 تعمیم دادیم ، اما از آنجایی که علامت $ پشت سطر قرار گرفته است و ستون آزاد است ، با درگ شدن این فرمول ، به سمت راست خود یعنی سلول E3 که در فرمولابار در تصویر با دایره قرمز رنگ مشخص شده است ، ملاحظه می کنید که آدرس ستون تغییر کرده و به سلول C1 تغییر مکان داده است. حالا به تصویر زیر نگاه کنید:

فرمول قرار گرفته در سلول D3 را اینبار بجای درگ کردن به سمت راست (درگ کردن روی ستونها) ، به سمت پائین درگ می کنیم ، ملاحظه می کنید که با توجه به قرار گیری علامت $ در پشت عدد سطر و جهت درگ کردن که روی سطرها در حال جابجا شدن است ، فرمول در سلول B1 ثابت باقی مانده است و مقدار 20 آن در سلول درگ شده یعنی D4 قرار گرفته است.

پس فرا گرفتیم که با استفاده از جابجا کردن علامت $ می توانیم ، ثابت یا غیر ثابت بودن یک آدرس یک سلول را به برای آن مشخص کنیم ، پس با آدرس دهی نسبی و مطلق در اکسل که یکی از موارد پایه بوده آشنا شدیم.

منبع فیلم : www.darsareh.ir